Môn thể thao này rất phổ biến, cũng mang lại rất nhiều lợi ích sức khỏe và làm đẹp. Tuy nhiên, ít ai biết rằng nó cũng tiềm ẩn nguy cơ đột tử rất cao – nhất là nếu tập không đúng cách.
Trong các môn thể thao được yêu thích nhất hiện nay, chạy bộ là cái tên không thể vắng mặt. Thậm chí nó còn tạo ra các trào lưu làm đẹp, chăm sóc sức khỏe. Bởi từ người trẻ đến người lớn tuổi, nam hay nữ – ai cũng có thể chạy. Nó đơn giản, không tốn kém, tập ở bất cứ đâu và mang lại vô vàn lợi ích. Từ cải thiện sức bền, tăng tuần hoàn, hỗ trợ giảm cân, cải thiện tâm trạng và nâng cao sức khỏe tim mạch.
Tuy nhiên, đằng sau môn thể thao “quốc dân” này lại tiềm ẩn nguy cơ đột tử nếu không hiểu đúng và tập đúng cách. Theo Tiến sĩ Hoàng Xuân – Chuyên gia Tim mạch và Phẫu thuật lồng ngực tại Đài Loan (Trung Quốc), một nghiên cứu tại đây cho thấy chạy bộ chiếm đến gần 34% các trường hợp đột tử khi chơi thể thao, xếp trên cả bóng đá (10,7%) và bóng rổ (8,6%). Đáng nói, đây lại là môn thể thao phổ biến nhất ở mọi độ tuổi.
Ảnh minh họa
Tạp chí Y học New England từng công bố số liệu gây chú ý: Trong hơn 10 triệu người chạy marathon/bán marathon tại Mỹ giai đoạn 2000-2010, có 59 người bị ngừng tim đột ngột, và 42 người trong số đó tử vong. Độ tuổi trung bình là 42, trong đó 86% là nam giới.
Vì sao chạy bộ dễ gây đột tử?
Tiến sĩ Hoàng Xuân phân tích có 2 nhóm nguyên nhân chính khiến chạy bộ, nhất là trong mùa hè, trở thành “con dao hai lưỡi” nếu không cẩn trọng:
1. Mất nước và rối loạn điện giải
Trong thời tiết nóng bức, việc chạy bộ khiến cơ thể mất nhiều nước và điện giải qua mồ hôi. Nếu không bù kịp, tình trạng mất natri, kali, magie… có thể xảy ra. Điều này dễ gây rối loạn nhịp tim, ngưng tim, và từ đó dẫn đến đột tử.
Tình trạng tăng kali máu, thiếu magie, thiếu canxi… có thể khiến tim đập loạn nhịp, gây co rút cơ, tụt huyết áp, thậm chí ngưng tim. Ngoài ra, mất nước còn khiến máu đặc lại, cản trở lưu thông và làm tăng nguy cơ huyết khối.
2. Bùng phát bệnh lý tim mạch tiềm ẩn
Nhiều người có bệnh lý tim mạch bẩm sinh hoặc bất thường điện học ở tim mà không hay biết. Khi vận động mạnh dưới nắng nóng, tim và hệ thần kinh giao cảm bị kích thích mạnh, dễ gây rối loạn nhịp tim, ngưng tim, đột tử ngay tại chỗ.
Ngoài ra, sự tích tụ axit lactic – một sản phẩm chuyển hóa trong quá trình vận động cường độ cao – có thể ức chế hoạt động tim, gây chậm nhịp tim và ngừng tim nếu vượt quá ngưỡng chịu đựng.
Cảnh báo 3 dấu hiệu sớm của đột tử khi chạy bộ
Tiến sĩ Hoàng Xuân khuyến cáo, nếu đang chạy mà gặp 1 trong 3 dấu hiệu sau, cần dừng lại ngay lập tức:
– Khát nước cực độ: Khô miệng đến mức phải thè lưỡi liếm môi, cổ họng nóng rát.
– Choáng váng, không tỉnh táo: Cảm giác quay cuồng, lảo đảo, mờ mắt, mất thăng bằng.
– Tim đập bất thường: Đập thình thịch, hụt nhịp, cảm giác như “ngực bị bóp nghẹt”, đau tức ngực hoặc khó thở.
Dù có rủi ro, nhưng chạy bộ vẫn là môn thể thao mang lại lợi ích vượt trội nếu thực hiện đúng cách. Đặc biệt trong mùa hè – khi nguy cơ sốc nhiệt, mất nước và đột tử tăng cao, cần ghi nhớ 5 nguyên tắc sau:
– Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có tiền sử bệnh tim.
– Tránh chạy khi trời nắng gắt, nên chọn sáng sớm hoặc chiều muộn.
Ảnh minh họa
– Uống nước đầy đủ, đừng đợi đến khi quá khát mới uống.
– Không ăn quá no hoặc uống cà phê, rượu bia trước khi chạy.
– Dừng lại nếu cơ thể phát tín hiệu bất thường – đừng cố vượt ngưỡng.
Xem thêm: Trước khi đột quỵ, cơ thể sẽ gửi đi 7 TÍN HIỆU CẦU CỨU, xin đừng ngó lơ nữa!
Đột quỵ là tình trạng não bị tổn thương nghiêm trọng do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu, khiến não thiếu oxy đột ngột. Đây là căn bệnh nguy hiểm có thể xảy ra ngay cả với người trẻ, khỏe mạnh và đang sinh hoạt bình thường.
Đột quỵ có thể cướp đi sinh mạng của bất cứ ai trong gang tấc, hoặc để lại những di chứng khủng khiếp suốt đời nếu không cấp cứu kịp thời. Nhưng đáng lo là trên thực tế, không ít người khi gặp phải các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ dưới đây thì lại xem nhẹ, cho rằng chỉ là khó chịu nhất thời:
1. Nhức đầu dữ dội không rõ nguyên nhân
Ảnh minh họa
Cơn đau đầu đột ngột, dữ dội, không giống những lần đau đầu thông thường và không thuyên giảm khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giảm đau có thể là dấu hiệu sớm của đột quỵ, đặc biệt là xuất huyết não. Nguyên nhân là do mạch máu trong não bị vỡ, khiến máu tràn vào mô não, chèn ép và gây đau dữ dội.
2. Khó nuốt, nghẹn khi ăn hoặc uống nước bất thường
Nếu bạn bỗng dưng cảm thấy khó nuốt, dễ bị nghẹn khi ăn cơm, uống nước hay thậm chí chỉ nuốt nước bọt cũng thấy vướng thì đừng chủ quan. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vùng não điều khiển cơ nuốt đang gặp vấn đề do thiếu máu hoặc tắc mạch. Khó nuốt thường bị bỏ qua vì nghĩ là đau họng hay viêm nhẹ, nhưng trong nhiều trường hợp, nó lại là tín hiệu sớm của một cơn đột quỵ sắp xảy ra.
3. Tê hoặc yếu một bên cơ thể
Ảnh minh họa
Nếu bạn đột nhiên cảm thấy tê bì, mất cảm giác hoặc yếu ở một bên mặt, cánh tay hoặc chân, đặc biệt là chỉ xảy ra ở một bên cơ thể thì hãy coi đó là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm. Đây là một triệu chứng kinh điển của đột quỵ do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu làm gián đoạn dòng máu lên não. Dấu hiệu này thường xuất hiện thoáng qua và dễ bị bỏ qua, nhưng tuyệt đối không nên xem nhẹ.
4. Mắt nhìn mờ, song thị hoặc mất thị lực tạm thời
Đột nhiên nhìn mờ, nhìn đôi hoặc thậm chí mất thị lực một bên mắt là dấu hiệu sớm khá phổ biến nhưng ít ai nghĩ tới liên quan đến đột quỵ. Nguyên nhân là do lưu lượng máu cung cấp cho vùng não phụ trách thị giác bị gián đoạn, dẫn đến suy giảm chức năng tạm thời.
Ảnh minh họa
5. Nói ngọng, khó nói hoặc không hiểu người khác nói gì
Rối loạn ngôn ngữ là một trong những cảnh báo rõ ràng nhất. Người bệnh có thể nói líu lưỡi, khó phát âm, nói không rõ từ hoặc nói câu không có nghĩa, thậm chí không hiểu người khác đang nói gì dù vẫn tỉnh táo. Triệu chứng này xảy ra khi vùng kiểm soát ngôn ngữ trong não bị tổn thương do thiếu máu cục bộ.
6. Mất thăng bằng, chóng mặt hoặc đi đứng loạng choạng
Nếu bạn cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, mất kiểm soát tư thế hoặc không thể giữ thăng bằng dù vẫn tỉnh táo, đó có thể là cảnh báo đột quỵ ở vùng thân não – nơi điều khiển sự phối hợp vận động.Nhiều người dễ nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường hoặc rối loạn tiền đình, nhưng nếu kèm theo một trong các triệu chứng trên, cần cảnh giác cao độ.
Ảnh minh họa
7. Méo miệng, lệch mặt bất thường
Một bên miệng đột ngột bị xệ xuống, nụ cười không đều, mặt mất cân xứng – đó là dấu hiệu tổn thương dây thần kinh mặt, thường do thiếu máu lên não. Nhiều người tưởng là triệu chứng mệt mỏi hay trúng gió thông thường, nhưng thực tế đây là biểu hiện rất điển hình của đột quỵ giai đoạn đầu. Cần đi cấp cứu ngay nếu kèm theo nói ngọng hoặc yếu tay chân.
Nguồn: https://doisongphapluat.nguoiduatin.vn/truoc-khi-dot-quy-co-the-se-gui-di-7-tin-hieu-cau-cuu-xin-dung-ngo-lo-nua-a558053.html
Nguồn: https://doisongphapluat.nguoiduatin.vn/bac-si-vach-tran-mon-the-thao-de-gay-dot-tu-nhat-nhung-tu-nguoi-tre-toi-gia-nam-hay-nu-deu-me-nhu-dieu-do-a560133.html
